Spijt

Met een enorme knoop in mijn buik en met de tranen rollend over mijn wangen heb ik vanmiddag naar de film Spijt, naar het gelijknamige boek van schrijfster Carry Slee, zitten kijken.
Aanleiding: Jason, die vanmorgen met zijn hele klas, de film heeft gezien.

Het boek en de film

Beiden waren me niet onbekend. Ik heb in de loop der jaren al heel wat verhalen over het boek, maar vooral over de film gehoord. Zeer heftig, indrukwekkend en keihard binnenkomend, waren de meest uitgesproken woorden over deze behoorlijk realistische film.

Woorden waar geen woord van gelogen of overdreven is. Terwijl ik dit schrijf, trillen mijn handen nog na, klopt mijn hart nog in mijn keel, zitten de tranen nog behoorlijk hoog en is de knoop in mijn maag nog niet verdwenen.

Waarom maakt deze film toch zoveel indruk op mij?

Eenvoudigweg omdat ikzelf het eerste jaar van de middelbareschool ook enorm gepest ben.
Maar iedereen wordt toch weleens gepest?
Ja, dat klopt. Maar je hebt pesten en pesten. Bovendien zit er in pesten heel wat gradaties.

Terug in de tijd

Tijdens het zien van de film werd ik weer eventjes teruggezogen in de tijd. Terug naar de tijd dat ik na schooltijd, op weg naar huis, achtervolgd werd door een klein groepje jongeren en die mij, met mijn fiets en al de struiken in duwde. Die aan me trokken en duwde, net zo lang totdat ik met een flinke smak op de grond viel. En of dat nog niet genoeg was, vonden ze het ook nodig om mijn schooltas verspreid in de struiken leeg te gooien, waardoor ik weer een tijdje zoet was om al mijn spullen weer bij elkaar te rapen. Of ik moest de conciërge van school maar weer eens vragen of hij mijn schooltas van het dak van het fietsenhok af wilde halen voor mij.

Maar daar bleef het niet bij. Want tijdens de leswisselingen werd ik geregeld van de stenen trap geduwd. Met als gevolg dat ik ook weleens onder de blauwe plekken zat. Maar doordat ik veel hockeyde, gaf ik de hockey daar vaak de schuld van. En geen mens die daar aan twijfelde. Ook kreeg ik eens in de zoveel tijd een beker hete chocolademelk, die we voor tien cent uit de automaat konden halen, over me heen gegoten. Waarna ik vervolgens weer uitgelachen en uitgescholden werd voor “vieze bruine…” En gaf ze een ongelijk. Ik was toch ook bruin en ik was toch ook vies?

Schelden doet geen pijn

Nee, Wie Zegt dat?
Natuurlijk doet schelden pijn!
Schelden heeft meer invloed op iemand dan dat wij doen vermoeden.
Want wanneer iemand, dag in, dag uit, te horen krijgt dat hij niets waard is, een lozer is. Dom is of nog erger, niets waard is omdat hij of zij homo is, bruin is, rood haar heeft, spleetogen heeft of omdat iemand dik of dun is. Dan is dat voor hem of haar de waarheid. Want iedereen zegt dat toch? Dan zal het wel waar zijn.

Zelfvertrouwen daalt naar het nulpunt

Door al dat gepest daalt het zelfvertrouwen van iemand die gepest wordt al snel naar het nulpunt.
Want niet alleen voel je je alleen, maar je voelt je ook niets waard. Dat zijn vaak de woorden van een gepest iemand.
Gelukkig had ik zelf minder last van een minderwaardigheidscomplex door al dat gepest. En toch zal ik niet ontkennen dat al dat gepest echt wel iets met mij heeft gedaan.
Zo heb ik een sterke drang gekregen om mezelf continu te moeten bewijzen tegenover anderen. En heb ik een enorme muur om mij heen weten te bouwen, waardoor ik niet meer iedereen te dichtbij laat komen.

Niet alleen maar negatief

Maar hoe verschikkelijk ik het pesten ook vond. Hoe alleen ik mezelf ook gevoeld heb. En hoeveel pijn en verdriet het me ook heeft gedaan. Toch ben ik van mening dat het pesten niet alleen maar negatief voor me is geweest. Begrijp me niet verkeerd hoor, want ik zal nooit en ten nimmer het pesten, in welke vorm dan ook , goedkeuren of goed praten. Maar kijk ik puur en alleen naar mezelf, dan heeft het pesten me wel voor een gedeelte gevormd tot wie ik nu ben.

Het pesten heeft me niet alleen maar sterker gemaakt, maar heeft er ook voor gezorgd dat ik nog meer doorzettingsvermogen heb gekregen. Ik weet wat ik wil en waar ik voor sta. En ik laat me niet zo makkelijk meer uit het veld slaan.

Onmacht

En nu ben ik dan zelf moeder. Moeder van drie geweldige kinderen die ook weleens het mikpunt van pesten zijn. De één wat vaker en meer dan de ander.
En dat raakt mijn moedershart! Vooral wanneer ik moet aanhoren wat er gezegd is, of wat er weer gedaan is. Dan kook ik van binnen. En dan zou ik het liefste naar school gaan, of nog erger naar de pesters gaan, om ze voor eens en voor altijd duidelijk te maken dat ze moeten stoppen met dat pesten. Maar dat doe ik niet, want daar los ik het probleem niet op. Sterker nog, ik maak het daar alleen maar erger mee.
Dus hoor ik de verhalen aan en voel ik vaak de onmacht in het niet kunnen helpen in mij opkomen.

Fijne en open gesprekken

Gelukkig durven onze kinderen ons altijd alles te vertellen. En dat doen ze dan ook regelmatig wanneer hen iets dwarszit. En dat is fijn. En natuurlijk zal dit een keer over gaan. Maar voor nu ben ik er alleen maar heel erg blij mee, dat ze hun hart nog bij ons willen luchten.

Iedereen slachtoffer van pesten

Aan het einde van de film, waarin de jongen die gepest werd uiteindelijk zichzelf van het leven beroofde, kwam pijnlijk naar voren dat eigenlijk iedereen een slachtoffer van het pesten was.

In de eerste plaats de pester en diens familie zelf uiteraard.
De aanstichster van de pestenrijen, omdat door haar toedoen, iemand zichzelf van het leven beroofde.
De meelopers, omdat zij de moed niet hadden om “nee” te zeggen en om te stoppen met pesten.
De toeschouwers, (de rest van de klas) die het eigenlijk vreselijk vonden, maar hun kop in het zand staken, en deden alsof het niet gebeurde. Puur uit angst om zelf gepest te worden.
En als laatste de school, die niet tijdig door had wat er speelde onder leerlingen.

En ik zou tegen iedereen willen zeggen: Kijk samen met je kind naar deze zeer indrukwekkende film en praat hierover met je kind. Want het gebeurt vaker dan dat we denken. En hoe hard het ook mag klinken; ook jouw kind kan gepest worden. Of een pester zijn. Steek je kop niet in het zand en kijk er niet van weg. En laten we er met zijn allen voor zorgen dat het pesten stopt.